Δευτέρα 29 Μαρτίου 2010

Bat for Lashes-Two Suns (2009)

Έχω κολλήσει άσχημα από την πρώτη φορά που άκουσα αυτό τον δίσκο..και γενικά δύσκολα με συγκινεί κάτι ώστε να αφιερώσω αρκετό χρόνο σ'αυτό συγκεκριμένα.. συνήθως απλά ενθουσιάζομαι και μετά από 2 μέρες έχω βαρεθεί.. όμως εδώ δεν έχουμε κάτι τέτοιο.. τον πρωτοάκουσα μέσα Φεβρουαρίου και τώρα τέλη Μαρτίου με έχει πορώσει ακόμα περισσότερο.. το ένα κομμάτι συμπληρώνει με τόσο υπέροχο τρόπο το άλλο με αποτέλεσμα να προκύπτει αυτό το διαμαντάκι. Για μένα μπαίνει αυτόματα στα τοπ μου και θα συνεχίζει να γαργαλάει τα αυτιά μου για πολύ πολύ καιρό ακόμα. Η αλήθεια είναι πως ο πρώτος της δίσκος δεν με είχε ενθουσιάσει ιδιαίτερα εκτός από ένα δύο κομμάτια.. εδώ όμως έχουμε εξέλιξη, ο ήχος είναι διαφορετικός και πιο πως να το πω.. πιο ονειρικός και ταξιδιάρικος. Οι στίχοι πιο προσωπικοί και πιο αυθεντικοί κατά την άποψη μου.. η Natasha μας χαρίζει ένα μέρος του εαυτού της και εμείς το δεχόμαστε με μεγάλη ευχαρίστηση.

Από κάτω το πρώτο κομμάτι του δίσκου, το Glass. Προτείνω φυσικά να τον ακούσετε ολόκληρο όσοι δεν το έχετε κάνει αν και πιστεύω ότι το Glass θα σας πείσει.. αξίζει να αναφέρουμε ότι στην παραγωγή του δίσκου συνέβαλαν και οι Yeasayer καθώς και ο Scott Walker των κάποτε Walker Brothers με δεύτερα φωνητικά στο τελευταίο κομμάτι "The Big Sleep". Για το πιο δημοφιλές τραγούδι του δίσκου, το "Daniel", η Natasha δήλωσε στην εφημερίδα "The Sun" ότι στηρίζεται στον φανταστικό φίλο-χαρακτήρα με τον οποίο ήταν ερωτευμένη έφηβηIra Wolf Tuton των Yeasayer συνέθεσε το μέρος του μπάσου ενώ η Natasha έγραψε την υπόλοιπη ενορχήστρωση-μελωδία του κομματιού.
Στο "Pearl's Dream" η ίδια μας παρουσιάζει ένα alter ego της ονόματι Pearl την οποία ο τύπος χαρακτήρισε ως "a destructive, self-absorbed, blonde, femme fatale of a persona who acts as a direct foil to Khan's more mystical, desert-born spiritual self."

Φυσικά η σύγκριση με παρεμφερή ονόματα του ίδιου πάνω κάτω μουσικού στυλ όπως Kate Bush και Bjork είναι αναπόφευκτη καθώς οι επιρροές είναι άπειρες και νομίζω φαίνεται σε όλο τον δίσκο.. σε κάποια σημεία ακόμα και Loreena McKennitt μου θύμισε.. όλο αυτό το σκηνικό μάγων,ιπποτών,κεριών,σπηλαίων,σκοτεινής ατμόσφαιρας που θυμίζει τελετουργικά και μύθους του Μεσαίωνα,ύλης-αντιύλης,μάχης μεταξύ καλού-κακού αλλά και μελωδίες εγχόρδων του στυλ της Αναγέννησης.. 2 ήλιοι λοιπόν οι οποίοι συμβολίζουν πολλά.. την ανατολή και τη δύση, τη σύνδεση ίσως των μελωδιών της αρχαιότητας με αυτούς της σύγχρονης εποχής όπως την μείξη του ήχου των παραδοσιακών κρουστών που πάλλονται με τον ηλεκτρονικό και ψηφιακό ήχο των drum machines.
Ένας καταπληκτικός δίσκος.

According to the press release, Two Suns is "a record of modern-day fables exploring dualities on a number of levels – two lovers, two planets, two sides of a personality," bringing reflection about "the philosophy of the self and duality, examining the need for both chaos and balance, for both love and pain, in addition to touching on metaphysical ideas concerning the connections between all existence."

Σάββατο 27 Μαρτίου 2010

Ο Άσωτος Υιός επέστρεψε..

Νομίζω ότι πρώτη φορά νιώθω τόσο ασφυκτικά σε αυτήν την πόλη. Μια βόλτα από τα γνωστά μου μέρη ήταν αρκετή για να μου αποδείξει ότι τόσο αυτή η πόλη όσο και οι κάτοικοι της είναι τελείως νεκροί και ξεχασμένοι από τον θεό. Νομίζω ότι βρήκα την κατάλληλη λέξη για να περιγράψω την κατάσταση.. ΣΑΠΙΛΑ. Σάββατο βράδυ γαμώτο.. Σάββατο.. και οι άδειοι δρόμοι μου θύμισαν western ταινίες.. μόνο τα άχυρα να πηγαινοέρχονται με τον αέρα στους δρόμους έλλειπαν. Στην συνέχεια έπεσα σε κάτι γνωστούς πλέον.. σε κάποιους για τους οποίους θεωρούμαι ο άσωτος υιός..και σε κοιτάνε με αυτό το βλέμμα του "Πως έγινες έτσι..κομφορμίστρια" και μετά γελάνε με τα "χάλια" σου. Ναι ρε χέστηκα κωλομαλάκες του κερατά. Πολύ το χάρηκα που δεν έγινα σαν τα μούτρα σας, που κατάφερα έστω να ξεκολλήσω από αυτό τον βάλτο. Εσείς τι κάνατε ρε τόσα χρόνια?ε? να σας πω εγώ τι κάνατε..σκατά τίποτα! τόσα χρόνια σας έχει καεί το μυαλό από τις τόσες σκόνες, γίνατε ένα με τα σκαλάκια στον Άγιο Νίκο-τρίψατε το μάρμαρο και έχετε φτάσει 30 χρονών μαλάκες. Για την κωλοπερηφάνεια για να λέτε ότι κάτι κάνετε για την κοινωνία. Δεν κάνεις φίλε τίποτα με το να αποδοκιμάζεις και να χλευάζεις γιατί πολύ απλά γίνεσαι το ίδιο με αυτό που νομίζεις ότι πολεμάς- ξεφτίλες ούτε τι πολεμάτε δεν ξέρετε-να πάτε στο διάολο ρε. Μπορεί ποτέ να μην ταίριαξα με την κάστα σας αλλά νομίζω ότι είμαι πιο αντικομφορμίστρια από όλους σας μαζεμένους.

Κάτι άλλο τώρα για αυτή την ξεφτιλισμένη πόλη.. καλά ρε το κερατό μου.. παλιό ξεφτίλες του κερατά γκρεμίσατε το πιο ιστορικό ροκ μέρος της πόλης? ΝΤΡΟΠΗ ΣΑΣ ΡΕ!!!! Για να κάνετε πολυκατοικία-πάρκινγκ ούτε και εσείς δεν ξέρετε.. ρε ξεφτίλες το μέρος που ήταν το Καφέ Σαντάν. Ρε συνειδητοποιείτε τι κάνατε? Εκεί ρε μεγαλώσανε γενιές οι τοίχοι είχαν ποτίσει από την μουσική- ΑΥΤΟ ΤΟ ΚΤΙΡΙΟ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΚΡΙΘΕΙ ΔΙΑΤΗΡΗΤΕΟ- που είναι οι κύριοι των δημοτικών αρχών οι οικολόγοι? που σέβονται την πολιτιστική περιουσία της πόλης? πουθενά!! ΠΑΛΙΟΞΕΦΤΙΛΕΣ!

Παρασκευή 26 Μαρτίου 2010

Ανεξάρτητη Παπουτσοκατάσταση..

Τι να πω.. τι να πρωτοπω- αυτό τον καιρό έχω φάει φλασιά με αυτές τις δισκάρες-καλά γενικά αυτό τον καιρό έχω ξεθάψει και έχω ξανανακαλύψει τους!!μουσικούς θησαυρούς. Μετά από 2 χρόνια σκληροπυρηνικής post-punk και protogoth (δικός μου όρος για να ξεχωρίσω την ποιοτική goth από την εμπορική-στυλ protopunk :p) μουσικής αποφάσισα να στραφώ σε ένα είδος που μέχρι τώρα είχα παραμελήσει κάπως- (είχε θαφτεί κάτω από τις μαύρες vinyl αρβύλες)- μιλάω για indie και shoegaze.
Βέβαια φταίει και η άνοιξη..αυτό που το πάτε.. χθες στο δρόμο της επιστροφής για την hometown τρελάθηκα να βλέπω ανθισμένα δέντρα και λουλούδια παντού εεε τώρα φταίω εγώ που έχω κατενθουσιαστεί?
Έλιωσαν(λιώνουν και θα λιώσουν) αυτό τον καιρό στα αυτιά μου τα εξής:
-Animal Collective-Merriweather Post Pavilion (φυσικά)
-The Pains of Βeing Pure at Ηeart- το ομώνυμο (άλλωστε ένα το έχουν - παίζει να το έχω ακούσει και καμιά δεκαριά φορές ως τώρα.. δεν το χορταίνω)
- Bat for Lashes- Two Suns (ουδέν σχόλιο για το συγκεκριμένο- άλλη φάση)
- Galaxie 500-Today
-Jesus and Mary Chain-Psychocandy
-The Horrors-Primary Colours (τι κάνατε αυτού βρε αλήτες..χαχαχα :p)
- Felt-Crumbling the Antiseptic Beauty (ok ok ok)
- Radio Dept.-Lesser Matters και Pet Grief
- Beach House- Teen Dream (καταπληκτικό από την αρχή μέχρι το τέλος)
- My Bloody Valentine-Loveless
-Slowdive-Souvlaki
και άλλα + - άπειρα πράγματα..
"I don't mean to seem like I care about material things, like a social status, I just want four walls and adobe slats, for my girls"
θυμίζει το από κάτω λίγο "when in this charming man..this charming man" λατρεύουμε φυσικά smiths και mozza.. μας αρέσουν και τα 2 όμως.. :p!!!!!

Τρίτη 23 Μαρτίου 2010

Day of the Fireworks

Κυριακή 21 Μαρτίου 2010

Mrs.Dalloway (1925)

Vincent van Gogh's - Flowers in a blue vase

"Μrs. Dalloway said she would buy the flowers herself" . Με αυτή την φράση ξεκινάει το πιο ειλικρινές βιβλίο που έχω διαβάσει μέχρι τώρα. Αυτή είναι η πρώτη φράση που γράφει η Virginia Woolf το 1923 ενώ 26 χρόνια μετά στην πιο ειλικρινή ταινία που έχω δει ως τώρα, η "Laura Brown" διαβάζει για πρώτη φορά αυτή την φράση. Είναι για μένα ότι πιο μαγικό και γαλήνιο έχει ειπωθεί ποτέ.. και είναι τόσο αστείο διότι αν το σκεφτεί κανείς δεν λέει κάτι το ιδιαίτερο, είναι μια κοινή και απλή φράση. Και όμως πίσω από αυτή την φράση κρύβεται η απογοήτευση μιας ολόκληρης ζωής αλλά και η υποκρισία, ότι όλα πάνε καλά. Τίποτα δεν πάει καλά. Η "κυρία Ντάλογουει" υποδύεται ένα ρόλο, ένα ρόλο που υποδυόμαστε ίσως ασυνείδητα όλοι μας κάθε μέρα, τον ρόλο της καλής "οικοδέσποινας" που θέλει να είναι όλα τέλεια και υπέροχα έτσι ώστε να μην πάει τίποτα στραβά στο πάρτι της. Που ζητάει συνεχώς την επιβεβαίωση και την επιβράβευση-για τόσο ασήμαντα πράγματα όμως όπως ένα πάρτι. Ναι όλα θα πάνε υπέροχα-και μέσα της καταρρέει. Η "κυρία Ντάλογουει" που πάντα θέλει να ευχαριστεί όλους όσους είναι δίπλα της, να αφιερώνεται σε αυτούς.. και σε μια στιγμή έρχεται αντιμέτωπη με το γεγονός ότι όλη της η ζωή είναι ένα τεράστιο κενό.. η "κυρία Ντάλογουει" οργανώνει τα πάρτι ώστε να καλύψει την σιωπή- την σιωπή της νοσταλγίας για μια ευτυχία που γνωρίζει ότι δεν πρόκειται να ξαναβρεί ποτέ. Την ευτυχία του να είσαι νέος και να ξυπνάς με την σκέψη,την πεποίθηση και την ελπίδα ότι όλα είναι πιθανά.. μια σκέψη που τελικά μέρα με την μέρα μας αφήνει. Η παραπάνω είναι μια απλά επιφανειακή εκτίμηση αυτού του τεράστιου έργου.. ένα έργο που έρχεται αντιμέτωπο με έννοιες ταμπού αλλά και ριζοσπαστικές για την εποχή του όπως ο θάνατος, η αυτοκτονία, η ιδέα της ύπαρξης, ο φεμινισμός, η ομοφυλοφιλία, το υποσυνείδητο, το αντίκτυπο ενός ψυχικού τραύματος, ..σίγουρα η ηλικία μου δεν μου επιτρέπει να καταλάβω πλήρως τα νοήματα που κρύβονται πίσω από τις λέξεις.. όμως εκτιμώ αυτό το βιβλίο απεριόριστα.

Παρασκευή 19 Μαρτίου 2010

Ο Κήπος..

"Μέσα σ 'αυτές τις πύλες όλα ξεκινάνε:
άσπρες κραυγές, αναλαμπές, πράσινα σχήματα
όπου παιδιά τα εφτά θανάσιμα αμαρτήματα
παίζουν και σκύλοι τη σκιά τους κυνηγάνε.

Εδώ τον κύκλο η εφηβεία τετραγωνίζει
τον τέλειο, που σε πέτρα σμίλεψε ο καιρός
κι η σάρκα συχωρνά τη διαίρεση, καθώς
κάποιου άλλου η συναίνεση στιγμιαία τη στηρίζει.

Εδώ πεθαίνουν τα ταξίδια, εξαϋλώνεται
ο πόθος: όπου δύστυχη γεροντοκόρη
τύλιξαν με τη δόξα τους τα ρόδα ως πανωφόρι.

Οι φημισμένοι κοκκινίσαν και οι ξερακιανοί,
το δείλι νιώθοντας, που γύρω τους απλώνεται,
το κέντρο της θελήσεως τους να μετακινεί."

του Wystan Hugh Auden (1907-1973)
soap&skin=Anja Plaschg- τα τραγούδια από το Lovetune for Vacuum- καταπληκτική/ο.

Πέμπτη 18 Μαρτίου 2010

Do you feel strange on the inside?

"Do I have time to think? Do I have time to sink?
To make it all look alright, I need to bend my soul
Those things we never did, those things we never said
I'll be your numb one day, I'll be your numb one day."

Αυτό το συγκρότημα θα μου αποδείξει για πόσο καιρό μπορεί να κρατήσει ο ενθουσιασμός μου για ένα συγκεκριμένο πράγμα. Βέβαια η απόδειξη θα είναι υποκειμενική διότι δεν θα έχουμε λάβει υπ' όψιν σημαντικές παραμέτρους του πειράματος.. αλλά θα μας δώσει μια πρώτη εικόνα της κατάστασης. Ας συμβιβαστούμε με αυτά που έχουμε λοιπόν.. και ας ξέρουμε ότι δεν είναι στην φύση μας.. ας κάνουμε μια υπέρβαση. Όπως λέει και το παραπάνω άσμα "let's talk about what feels strange on the inside..".

Τρίτη 16 Μαρτίου 2010

The Virgin Suicides

Χθες το βράδυ έκανα μια ζαβολιά.. κορόιδεψα τον εαυτό μου. Κατάφερα να μπω σε ένα δωμάτιο του μυαλού μου που ο εαυτός μου είχε απαγορεύσει ρητά να ξαναπάω. Ήταν μια συμφωνία που είχαμε κάνει εγώ και αυτός πριν μερικούς μήνες προκειμένου να επαναφερθεί η ηρεμία και η αρμονία μέσα μου, τουλάχιστον αυτά που εγώ θεωρώ ιδανικές μορφές αρμονίας και ηρεμίας. Αφού λοιπόν κατάφερα να καλύψω τις «κάμερες ασφαλείας» σε εκείνο το μέρος του μυαλού μου.. κατάφερα να φτάσω στην πορτούλα εκείνη.. με ένα τσιμπιδάκι άνοιξα την κλειδαριά και μπήκα μέσα κρυφά.. και για μια ώρα έκλεισα την πόρτα και έμεινα μέσα σε εκείνο το δωμάτιο..καθισμένη στο πάτωμα και κοιτώντας τις εικόνες από τις αναμνήσεις που πηγαινοέρχονταν γύρω μου..σαν εκείνες τις φωτεινές κουδουνίστρες που κρεμούν πάνω από τις κούνιες των μωρών και λαμπυρίζουν σχήματα από ζωάκια στο σκοτάδι..σε διάφορα χρώματα..προκειμένου να κοιμηθούν. Πέρασαν διάφορες εικόνες από μπροστά μου..άλλες όμορφες και άλλες πιο άσχημες. Επέλεξα για λίγη ώρα τις όμορφες οι οποίες δεν ήταν και πολλές άλλωστε.. Είδα λοιπόν σε αυτές τις εικόνες ένα τελείως διαφορετικό άτομο από αυτό που αντικρίζω καθημερινά στον καθρέφτη το πρωί. Σε αυτές τις εικόνες ήταν ένα άλλο «εγώ» μου. Ένα πιο λαμπερό και αθώο κορίτσι.. ένα πρόσωπο που τότε για 6 μήνες πίστευε στην απόλυτη ευτυχία και αιώνια αγάπη..χαχαχα όλα τα έβλεπε όμορφα και χαριτωμένα.. ακόμα και τα ελαττώματα αυτού που θεωρούσε τον άνθρωπο της ζωής της. Αυτός ο άνθρωπος που τόσο πίστευε σ’ αυτόν και δεν γνώριζε ότι η αγάπη της γι’ αυτόν ήταν και αυτό που την κατέστρεφε παράλληλα εν αγνοία της. Και ξαφνικά νύχτωσε απότομα.. πολύ απότομα γι’ αυτήν που δεν μπορούσε να το πιστέψει. Είδε το πρόσωπο της να παίρνει μια περίεργη έκφραση με το πέρασμα των ημερών και το μέσα της να σκοτεινιάζει ολοένα και περισσότερο.. τρόμαξε τόσο πολύ αυτή και οι γύρω της που όλοι την άφησαν και εκείνη κλείστηκε στον εαυτό της.. στις σκέψεις, στις απορίες και στις κατηγορίες της. Και μια μέρα ξύπνησε.. τεντώθηκε, σκούπισε τα μάτια της, έπλυνε το πρόσωπο της, πήρε μια βαθιά ανάσα και κατάλαβε ότι πλέον ήταν ένας τελείως διαφορετικός άνθρωπος.  

Κοιτάω λοιπόν εκείνο το κορίτσι με αυτό που βλέπω σήμερα και ψάχνω να βρω ξανά τις αλλαγές που έγιναν για να τις κατανοήσω. Πλέον δεν είναι αθώα.. όχι είναι μάλλον αφελής. Αθώα δεν θα είναι ποτέ ξανά γιατί πολύ απλά τώρα θεωρεί ότι υποψιάζεται και αναγνωρίζει τους κινδύνους.. άσχετα αν δεν το εφαρμόζει.. είναι απλά αφελής..  ενώ ξέρει.. κατά λάθος δεν βλέπει. Θεωρεί ότι ξέρει να θέτει όρια και γι’ αυτό δεν θα βρεθεί ξανά σε εκείνη την θέση που βρέθηκε.. γι’ αυτό όμως δεν μπορεί να είναι σίγουρη διότι πρέπει να περάσει ένα χρονικό διάστημα εφαρμογής στο μέσα της .. και γι’ αυτό φοβάται να ανοιχτεί και να επενδύσει γρήγορα. Αυτό την στεναχωρεί όμως λίγο διότι παλαιότερα ήταν πιο αυθόρμητη και ας ήξερε ότι μπορούσε να τσακιστεί.. δεν σκεφτόταν τις συνέπειες.. ενώ τώρα είναι η πρώτη της σκέψη. Κάτι μέσα της κάτι έχει σπάσει σε αυτό το ζήτημα.. ήταν μια από τις απώλειες που ακόμα δεν έχει αναπληρώσει και δεν ξέρει αν θα το καταφέρει ποτέ.. αλλά ίσως μπορέσει. Αυτή η έλλειψη αυθορμητισμού είναι που την διαφοροποιεί από εκείνο το κορίτσι του τότε.. το χθες και το σήμερα. Ίσως είναι καλύτερα έτσι..αλλά ποιος ξέρει.. ίσως θα ήταν καλύτερα αν ήταν τώρα Θεσσαλονίκη υλοποιώντας όλα εκείνα που της έλεγε εκείνος τότε.. γι’ αυτό  δεν την μπορεί αυτή την πόλη.. πολλές αναμνήσεις για ένα τόσο μικρό και χαζό μυαλό σαν το δικό της.. αυτά σκεφτόμουν χθες το βράδυ. Δεν μου αρέσει να όμως να ερωτεύομαι πιθανότητες και γι’ αυτό έφυγα από εκείνο το δωμάτιο και για πολύ καιρό δεν θα ξαναμπώ.

Κυριακή 14 Μαρτίου 2010

Chopin’s 200th Anniversary,1 Μarch 2010

   Ολίγον καθυστερημένα το πήρα χαμπάρι αλλά δεν πειράζει αναπληρώνω την έλλειψη ενημέρωσης ακούγοντας τα άπαντα από το πρωί διότι όπως και να το κάνουμε.. εεε είναι ο μεγαλύτερος συνθέτης  έργων πιάνου όλων των εποχών…  όπως τον χαρακτηρίζουν «ο ποιητής του πιάνου».

    Ο Σοπέν γεννήθηκε στην Πολωνία το 1810 από μητέρα Πολωνίδα και πατέρα Γάλλο και πέθανε στο Παρίσι το 1849. Από μικρός έδειξε την κλίση του προς τη μουσική και σε ηλικία μόλις 8 ετών εμφανίστηκε δημοσίως ως πιανίστας, η φήμη του γρήγορα έγινε μεγάλη.. και στην Βαρσοβία τον θεωρούσαν ως το δεύτερο Mozart (!!!) Λίγα λόγια για το άπειρο μουσικό του έργο.. ο Σοπέν ασχολήθηκε κυρίως με έργα αποκλειστικά για πιάνο.. με ελάχιστες εξαιρέσεις  όπως  έργα για πιάνο και ορχήστρα, πιάνο βιολί και βιολοντσέλο. Τα περισσότερα απαιτούν μεγάλη δεξιοτεχνία.. όμως αυτό που πρέπει να προσέξει ο ακροατής και ο ερμηνευτής είναι ο μελωδικός χαρακτήρας των έργων αυτών αλλά και η αρμονική φαντασία που κρύβεται πίσω από αυτά και συνήθως περνά απαρατήρητη από τους περισσότερους μουσικόφιλους..  «Τα έργα του αποτελούν ποιήματα, που οδηγούν στο θαυμάσιο κόσμο των ονείρων. Τ' αραβουργήματα και τα μοναδικά του περάσματα γίνονται πραγματικές σκέψεις, αντί να δίνουν αφορμή μόνο για επίδειξη δεξιοτεχνίας. Ο Σοπέν συνδυάζει το σλάβικο συναισθηματισμό και τη μελαγχολία με τη γερμανική αντίληψη της αρμονίας, τη γαλλική χάρη και ποικιλία των ρυθμών με τη μελωδική ευκολία της ιταλικής μουσικής. Γεννήθηκε από Γάλλο πατέρα και Πολωνίδα μητέρα και η μουσική του σχηματίστηκε με τα χαρακτηριστικά και των δυο λαών. Σ' αυτήν ακούμε κραυγή και πόνο της πατρίδας του, νοσταλγία της ελευθερίας. Ήταν φύση ευαίσθητη και λεπτή κι είναι αγαπητός ακόμα και σήμερα, γιατί τα έργα του δεν έχουν τίποτε το συμβατικό και το πλούσιο περιεχόμενό τους συγκινεί την ευαισθησία του σημερινού ανθρώπου.»

   Από τους πολύ πολύ αγαπημένους μου.. νομίζω δεν χρειάζεται να αναφερθώ στο τι αισθάνομαι κάθε φορά που ακούω έργα του.. ένα δέος για την ανθρώπινη αυτή ιδιοφυΐα  αλλά και μια γαλήνη σε συδυασμό με μια ευχάρηστη μελαγχολία..απλά υπέροχος..

   Όταν πρόκειται για κλασσική μουσική οι περισσότεροι γνωρίζετε ότι σιχαίνομαι να κάνω προτάσεις του στύλ ακούστε αυτό το κομμάτι και εκείνο.. πρέπει να καταλάβουμε ότι ένα έργο κλασσικής μουσικής είναι μια ενότητα και όχι απόσπασμα..δεν γίνεται να ακούσεις το δεύτερο μέρος ενός κονσέρτου για πίανο και ορχήστρα..γιατί πολύ απλά δεν θα καταλάβεις τίποτα.. είναι μια ιστορία μια μουσική ιστορία.. που κάτι θέλει να περιγράψει και να σου πει..και σε μια ιστορία δεν ξεκινάς από την μέση ή το τέλος αλλά από την αρχή. Για αυτό και εγώ θα προτείνω το εξής.. όσοι θέλουν να ακούσουν Σοπέν για μια πρώτη γνωριμία..ας ακούσουν το 1ο και το 2ο κονσέρτο για πίανο (Συγκεκριμένα: Piano Concerto No. 1 in E minor, Op. 11 και Piano Concerto No. 2 in F minor, Op. 21 - δίνω τις πλήρεις ονομασίες για να ξέρουμε τι ακούμε..) και τα 2 αποτελούνται από 3 μέρη τα ονόματα των οποίων σκοπό έχουν να περιγράψουν το ύφος του κάθε μέρους.

  ααα και κάτι ακόμα.. η κλασσική μουσική θέλει υπομονή.. τι εννοώ? Εννοώ ότι εάν δεν έχετε αρκετή ωριμότητα και  ώρα να αφιερώσετε τότε μην ασχοληθείτε.. και μόνο ένα μέρος μπορεί να διαρκέσει ως και 20 λεπτά.. κατα προτίμηση συχνά εγώ αυτό κάνω διότι γίνεται και πιο ατμοσφαιρικό, πιο ωραίο και πιο ήρεμο.. είναι να ακούω το βράδυ με σβηστά φώτα... δεν περιγράφεται.. ελπίζω να σας μυήσω.. και θα δείτε ότι θα αλλάξει η άποψή σας για όλόκληρη την μουσική.. θα γίνετε κάπως πως να το πω.. ααα να! θα γίνετε πιο επιλεκτικοί στα ακούσματά σας.. (και μετά όλα θα σας ξινίζουν!!..ίσως αργότερα..να ακούτε μόνο τρίτο πρόγραμμα.. χαχαχα πλάκα σας κάνω.. αλλά δεν το αποκλέιω κιόλας..χαχα :p).

*tip: αν ακούσετε τα κονσέρτα ψάξτε να βρείτε εκτελέσεις κατά προτίμηση του Arthur Rubinstein.. (ναι ναι εντάξει ξέρω ότι κάποιοι θα ξινίσουν με αυτό..αλλά έλα παιδιά μπορέι να είναι λίγο συντηρητικός όρισμένες φορές στην εκτέλεση αλλά είναι ο καλύτερος ερμηνευτής του κατ' εμέ.. αυτός και ο Ζimerman τέλος).

κοιτάξτε παρακαλώ 

Σάββατο 13 Μαρτίου 2010

"Teoría y Juego del Duende"-Federico Garcia Lorca

 "για να βρεις το duende, δεν έχει ούτε χάρτη, ούτε εξάσκηση"

Κυρίες και Κύριοι

Από το 1918 που έγινα δεκτός στο "Σπίτι των Φοιτητών" στη Μαδρίτη, ως το 1928 που έφυγα έχοντας συμπληρώσει τις σπουδές μου στη Φιλοσοφική Σχολή, έχω ακούσει πάνω από χίλιες διαλέξεις σ' αυτή την ίδια εκλεπτυσμένη αίθουσα όπου σύχναζε η παλιά αριστοκρατία της Ισπανίας για να διορθώσει την επιπολαιότητα που 'φερνε μαζί της γυρίζοντας από τις γαλλικές πλαζ.

Με τη βαθιά μου ανάγκη για το φως του ήλιου και τον αέρα, η ψυχή μου γέμισε τόση πλήξη, που φεύγοντας από κει μέσα ένιωσα να με σκεπάζει ένα λεπτό στρώμα στάχτης που λίγο έλειπε να γίνει καυτερό πιπέρι εκνευρισμού. Ε, λοιπόν, όχι. Σήμερα, σ' αυτή την αίθουσα, δε θέλω να μπει η τρομερή αλογόμυγα της βαρεμάρας που δένει κάθε κεφάλι με την άϋλη κλωστή του ύπνου και ρίχνει στα μάτια των ακροατών χιλιάδες μικροσκοπικές βελόνες.

Απλά, με τον τόνο της ποιητικής μου φωνής που δεν έχει ούτε αποχρώσεις ξύλου, ούτε λαβυρίνθους δηλητηρίου, ούτε αρνιά που ξαφνικά γίνονται μαχαίρια ειρωνείας, θα προσπαθήσω να σας δώσω ένα μάθημα απλό για το κρυμμένο πνεύμα της πληγωμένης Ισπανίας.

Όποιος ταξιδεύει σε κείνο το τεντωμένο πετσί ταύρου που απλώνεται ανάμεσα στον Χούκαρ, τον Γκουανταλέτε, τον Σίλ και τα ποτάμια της Πισουέργκα, αργά ή γρήγορα θ' ακούσει την έκφραση: "Αυτό έχει πολύ ντουέντε". Ο Μανουέλ Τόρρες, ένας μεγάλος καλλιτέχνης της Ανδαλουσίας, είπε κάποτε σ' έναν άλλο τραγουδιστή: "Έχεις φωνή, έχεις στυλ, όμως ποτέ δε θα πετύχεις γιατί δεν έχεις καθόλου ντουέντε". Σ' ολόκληρη την Ανδαλουσία, απ' το βράχο του Χαέν μέχρι τα όστρακα του Καντίθ, οι άνθρωποι μιλούν συνέχεια για το ντουέντε κι όταν φανεί, το ένστικτό τους δεν τους γελάει ποτέ. Το αναγνωρίζουν αμέσως. Ο θαυμάσιος τραγουδιστής του φλαμένκο, Ελ Λεμπριχάνο, δημιουργός του ντέμπλα, παραλλαγής του Ανδαλουσιανού κάντε χόντο (βαθιού τραγουδιού) είπε: "Όταν τραγουδώ με ντουέντε κανείς δεν παραβγαίνει μπρος μου!". Η γρια τσιγγάνα χορεύτρια Λα Μαλένα φώναξε κάποτε ακούγοντας τον Μπραϊλόφσκυ να παίζει ένα κομμάτι του Μπάχ: "Όλε! Αυτό έχει ντουέντε". Όμως ο Γκλούκ, ο Μπράμς κι ο Νταριύς Μιλώ την έκαναν να βαρεθεί. Κι ο Μανουέλ Τόρρες, που μες στις φλέβες του τρέχει περισσότερη κουλτούρα απ' ό,τι σ' οποιονδήποτε άλλον άνθρωπο που γνώρισα ποτέ, ακούγοντας τον ίδιο τον Ντε Φάλια να παίζει το "Νοκτούρνο Ντέλ Χενεραλίφε", είπε αυτή τη θαυμαστή κουβέντα: "Ό,τι έχει μαύρους ήχους έχει ντουέντε". Και δεν υπάρχει μεγαλύτερη αλήθεια.

Αυτοί οι "μαύροι ήχοι" είναι το μυστήριο, οι ρίζες που απλώνονται κάτω βαθιά στο πλούσιο χώμα, γνωστό μα κι άγνωστο σ' όλους μας, απ' όπου όμως βγαίνει ό,τι αληθινό έχει να δείξει η τέχνη. Ο Ισπανός άνθρωπος του λαού μίλησε για "μαύρους ήχους" και λέγοντας αυτό, συμφωνεί με τον μεγάλο Γκαίτε που έδωσε τον ορισμό του ντουέντε όταν μιλώντας για τον Παγκανίνι του απέδωσε "μια μυστήρια δύναμη που όλοι νιώθουμε μα που κανένας φιλόσοφος δεν εξήγησε ποτέ". Έτσι, το ντουέντε είναι μια δύναμη κι όχι μια λειτουργία, μια πάλη κι όχι μια αφηρημένη έννοια. 'Ακουσα κάποτε ένα γέρο κιθαρίστα να λέει: "Το ντουέντε δε βρίσκεται στο λαρύγγι. Το ντουέντε ανεβαίνει απ' τις γυμνές πατούσες των ποδιών". Που σημαίνει πως δεν είναι μια ικανότητα, μα αληθινή μορφή, αίμα, αρχαία κουλτούρα, στιγμή δημιουργίας. Αυτή η "μυστήρια δύναμη που όλοι νιώθουμε και που κανένας φιλόσοφος δεν εξήγησε ποτέ", είναι το ίδιο το πνεύμα της γης. Είναι το ίδιο εκείνο το ντουέντε που φλόγισε κι έκανε στάχτες την καρδιά του Νίτσε που γύρευε τις εξωτερικές του μορφές στη γέφυρα του Ριάλτο και στη μουσική του Μπιζέ, χωρίς ποτέ ν' αντιληφθεί πως το ντουέντε που κυνηγούσε είχε πηδήσει από τους μυστηριακούς Έλληνες στους χορευτές του Καντίθ και στη στραγγαλισμένη Διονυσιακή κραυγή του Σιλβέριο σαν τραγουδάει μια σεγγιρίγια.

Δε θέλω να μπερδέψει κανείς το ντουέντε, που βασικά σημαίνει "άγιο πνεύμα", με το θεολογικό δαίμονα της αμφιβολίας του Λούθηρου που με μια βακχική σχεδόν μανία του πέταξε ένα καλαμάρι στη Νυρεμβέργη, ούτε με το Καθολικό δαίμονα, τον καταστρεπτικό κι όχι και τόσο έξυπνο, που μεταμορφώνεται σε σκύλα για να μπει σε μοναστήρια καλογριών. Όχι. Το σκοτεινό κι ολότρεμο ντουέντε για το οποίο μιλώ, είναι απόγονος του εύθυμου δαίμονα Σωκράτη, όλο αλάτι και μάρμαρο, που όρμησε ξέφρενα κι άρχισε να τσαγκρουνάει τον κύριο του τη μέρα που πήρε το κώνειο. Απόγονος επίσης και του μελαγχολικού δαίμονα του Ντεκάρτ, μικρού σαν πράσινο αμύγδαλο, που μπουχτισμένος από κύκλους και γραμμές έβγαιναν έξω τις νύχτες και περπατούσε πλάι στα κανάλια ν' ακούσει τους μεθυσμένους ναυτικούς να τραγουδούν.

Κάθε σκαλί που ανεβαίνει ένας άνθρωπος, ή όπως θα 'λεγε ο Νίτσε, ένας καλλιτέχνης, στον πύργο της τελείωσης του γίνεται ύστερα από σκληρή μάχη μ' ένα ντουέντε. Όχι μ' έναν άγγελο, όπως έχουν πει, ούτε με μια μούσα. Είναι ανάγκη να γίνει αυτό το βασικό ξεχώρισμα για να φτάσει κανείς στην καρδιά ενός έργου. Ο άγγελος καθοδηγεί και προικίζει με δώρα, όπως ο 'Αγιος Ραφαήλ, ή φρουρεί κι υπερασπίζει, όπως ο 'Αγιος Μιχαήλ, ή προειδοποιεί όπως ο 'Αγιος Γαβριήλ. Ο άγγελος μπορεί να θαμπώσει αλλά δεν καταφέρνει τίποτε περισσότερο απ' το να πετάξει ανάλαφρα πάνω απ' το κεφάλι του ανθρώπου. Σκορπίζει τη χάρη του, κι ο άνθρωπος, χωρίς καμιά σχεδόν προσπάθεια δημιουργεί, αγαπιέται, χορεύει.

Ο άγγελος στο δρόμο της Δαμασκού, ο άγγελος που γλίστρησε μέσα απ' τα ξύλινα ανοίγματα του μικρού παραθυριού στην Ασσίζη κι εκείνος που ακολούθησε τα βήματα του μυστικιστή Χάιντριχ Σούζο, είναι ένας άγγελος που προστάζει και κανείς δε μπορεί ν' αντισταθεί στη λάμψη του γιατί ανοιγοκλείνει τις ατσαλένιες του φτερούγες στα σύνορα των εκλεκτών.

Η μούσα υπαγορεύει και που και που εμπνέει. Τα όσα μπορεί, είναι σχετικά λίγα γιατί μακραίνει και εξαντλείται τόσο γρήγορα -την είδα δυο φορές- που αναγκάστηκα να την περιγράψω με τη μισή καρδιά της από μάρμαρο. Οι ποιητές που εμπνέονται απ' αυτήν, ακούν φωνές χωρίς να ξέρουν από που έρχονται. Έρχονται απ' τη μούσα που τους ενθαρρύνει και καμιά φορά που τους καταβροχθίζει κιόλας. Αυτή ήταν κι η περίπτωση του Απολλιναίρ, ενός μεγάλου ποιητή, που τον κατέστρεψε η μούσα, η ίδια εκείνη που ζωγράφισε πλάι του ο θαυμάσιος κι αγγελικός Ρουσσώ. Η μούσα ξυπνάει την εξυπνάδα και φέρνει μαζί της τοπία με κολόνες και μια ψεύτικη γεύση δάφνης. Πολύ συχνά η εξυπνάδα είναι εχθρός της ποίησης γιατί μιμείται πολύ, γιατί υψώνει τον ποιητή σ' ένα θρόνο στημένο σε κοφτερές κι απότομες άκρες κάνοντάς τον να ξεχνάει πως ξαφνικά, από στιγμή σε στιγμή, εκεί που κάθεται, μπορεί να τον κατασπαράξουν τα μερμήγκια ή μια πελώρια ακρίδα γεμάτη φαρμάκι να πέσει πάνω στο κεφάλι του.

Ενάντια σ' όλα αυτά, οι μούσες που φωλιάζουν στο μονόκλ ή στην απαλή ζεστασιά των βερνικωμένων τριαντάφυλλων ενός κομψού σαλονιο, είναι εντελώς ανίσχυρες. Ο άγγελος κι η μούσα έρχοντ' απ' έξω. Ο άγγελος χαρίζει ακτινοβολία, η μούσα δίνει μορφές (ο Ησίοδος διδάχθηκε απ' αυτές). Χρυσό φύλλο ή πτυχή χιτώνα ο ποιητής δέχεται τα καλούπια έτοιμα, καθισμένος ανάμεσα στους θάμνους της δάφνης του. Το ντουέντε, όμως, πρέπει να ξυπνάει μέσα στα ίδια κύτταρα του αίματος.

Πρέπει να σπρώξουμε μακριά τον άγγελο, να διώξουμε με κλωτσιές τη μούσα και να χάσουμε το φόβο που μας γέμιζε το βιολετί άρωμα που αναδίνει η ποίηση του δεκάτου ογδόου αιώνα και το τεράστιο τηλεσκόπιο όπου απλωμένη πάνω στους φακούς βρίσκεται η μούσα χλωμή κι άρρωστη από τα ίδια τα όριά της.

Η αληθινή μάχη είναι το ντουέντε!

Αν θέλει κανείς, ξέρει τον τρόπο να φτάσει στο Θεό. Με την αγριάδα του ερημίτη ή με την κρυφή φωνή του μυστικιστή. Μ' έναν πύργο σαν της Αγίας Τερέζας ή με τα τρία μονοπάτια του Αγίου Ιωάννη του Σταυρού. Κι ακόμα κι όταν αναγκαστούμε ν' αναφωνήσουμε με τον Ησαΐα: "Αληθινά, εσύ είσαι ο μυστικός Θεός!", τελικά ο Θεός στέλνει τα πρώτα αγκάθια της φωτιάς του σ' όποιον τον γυρέψει.

Για να βρούμε το ντουέντε δεν υπάρχει τίποτε να μας βοηθήσει. Ούτε χάρτης ούτε "σωστοί τρόποι". Το μόνο που ξέρουμε είναι πως καίει αίμα σαν κοπανιστό γυαλί, πως εξαντλεί, πως σβήνει τη γλυκιά γεωμετρία που μάθαμε, πως κλωτσάει όλα τα στυλ, πως κάνει τον Γκόγια, ζωγράφο του γκρίζου, του ασημένιου κι εκείνου του ροζ στην καλύτερη αγγλική παράδοση να ζωγραφίζει με τις γροθιές και τα γόνατα τρομερά μαύρα κατράμια, πως αφήνει το Σίντο Βερνταγκέ ολόγυμνο στον κρύο αέρα των Πυρηναίων, πως σπρώχνει το Χόρχε Μανρίκε να περιμένει το θάνατο στην ερημιά της Οκάνια, πως ντύνει το λεπτοκαμωμένο σώμα του Ρουσσώ στο πράσινο κοστούμι του ακροβάτη και βάζει τα μάτια ενός ψόφιου ψαριού στον κόμη Λωτρεαμόν στο Βουλεβάρτο του πρωινού.

Οι μεγάλοι καλλιτέχνες της Βόρειας Ισπανίας, είτε χορεύουν, είτε παίζουν κιθάρα, είτε τραγουδούν, ξέρουν καλά πως χωρίς τον ερχομό του ντουέντε δεν υπάρχει αληθινή συγκίνηση. Μπορούν αν θέλουν να ξεγελάσουν ένα ολόκληρο ακροατήριο δίνοντας την εντύπωση πως φλέγονται από ντουέντε, όπως καθημερινά γελιόμαστε από ζωγράφους, συγγραφείς και καλλιτεχνικά ρεύματα χωρίς ίχνος ντουέντε. Αν όμως προσέξει κανείς καλά και δεν αφήσει την αδιαφορία του να τον παραπλανήσει, αργά ή γρήγορα η απάτη θα ξεσκεπαστεί και το ψεύτικο κατασκεύασμα του ντουέντε θα το βάλει στα πόδια.

  Κάποτε, η Ανδαλουσιανή τραγουδίστρια του φλαμένκο* Παστόρα Παβόν, "Το Κορίτσι Με Τις Κτένες", μια σκοτεινή και βαθειά Ισπανική μεγαλοφυία εφάμιλλη του Γκόγια και του εξαίσιου ταυρομάχου Ραφαήλ ελ Γκάγιο, τραγουδούσε σε μια μικρή ταβέρνα του Καντίθ. Τραγουδούσε με τη φωνή όλο σκιά και λειωμένο μέταλλο, με τη φωνή της σκεπασμένη με φύκια, πλεγμένη στα μακριά μαλλιά της. Στιγμές τη μούσκευε σε μανχανίγια, στιγμές την έχανε σε σκοτεινά κι απόμακρα δάση. Μα τίποτε. Τα ακροατήριο έμεινε ακίνητο. Δε χειροκρότησε κανείς. Ανάμεσα σ' αυτούς που την άκουγαν, βρισκόταν κι ο Ιγκνάθιο Εσπελέτα, ωραίος σα ρωμαϊκή χελώνα, που όταν κάποτε τον ρώτησαν: -"Πώς γίνεται και δεν εργάζεσαι ποτέ;", μ' ένα χαμόγελο άξιο του πάμπλουτου και μακάριου βασιλιά της Ταρνησού Αργανθόνιο, απάντησε:
-"Γιατί να εργαστώ, αφού πατρίδα μου είναι το Καντίθ";

Ήταν εκεί κι η Ελοίσα, η φλογερή αριστοκρατική πόρνη της Σεβίλλης, άμεση απόγονος της Σολέδα Βάργκας που το 1830 αρνήθηκε να παντρευτεί ένα Ρότσιλντ γιατί στις φλέβες του έτρεχε αίμα κατώτερο απ' το δικό της. Ήτανε κι οι Φλορίντας που πολλοί τους νομίζουν χασάπηδες ενώ στην πραγματικότητα είναι αρχαίοι ιερείς που συνεχίζουν να θυσιάζουν ταύρους στον Γηρυόνη. Και σε μια γωνιά στεκότανε κι εκείνη η επιβλητική μορφή, ο Ντον Πάμπλο Μουρούμπε, που 'τρεφε ταύρους, μ' ένα πρόσωπο σα μάσκα της Κρήτης. Μόνο ένας μικρόσωμος άντρας, ένας απ' αυτούς τους χορευτές με τη γυναικεία σχεδόν ευαισθησία που ξαφνικά πετιούνται πίσω από μποτίλιες άσπρο μπράντυ, είπε με φωνή χαμηλή, γεμάτη σαρκασμό: "Βίβα Παρί!" σα να 'θελε να πει: "Εδώ δε ζητάμε κόλπα και δεξιοτεχνίες! Εδώ ζητάμε κάτι άλλο!".

Μόλις τ' άκουσε "Το Κορίτσι Με Τις Κτένες", τινάχτηκε σα δαιμονισμένη, σαν τσακισμένη μοιρολογήτρα του Μεσαίωνα, κατάπιε μονορούφι μια γεμάτη κούπα καθάγια, ένα κρασί από νερό φωτιάς, και κάθισε ξανά να τραγουδήσει -χωρίς φωνή, χωρίς ανάσα, χωρίς παιχνίδια και τσακίσματα με το λαιμό να καίει σαν ηφαίστειο αλλά με... ντουέντε. Κατάφερε να γκρεμίσει τις σκαλωσιές του τραγουδιού, ν' αφήσει το δρόμο ελεύθερο σ' ένα μανιασμένο και φλογερό ντουέντε, σύντροφο των ανέμων που ξεσηκώνουν την άμμο στην έρημο, που 'κανε αυτούς που την άκουγαν ν' αρχίσουν να σκίζουν τα ρούχα τους με τον ίδιο ρυθμό που προσεύχονται οι Νέγροι στα νησιά της Καραϊβικής μπρος στο εικόνισμα της Αγίας Βαρβάρας.

"Το Κορίτσι Με Τις Κτένες" αναγκάστηκε να κάνει κομμάτια τη φωνή του γιατί ήξερε πως καθισμένοι γύρω άκουγαν οι εκλεκτοί, που ζητούσαν όχι τη μορφή μα το μεδούλι της μορφής, μια μουσική μεταρσιωμένη στην πιο γνήσια ουσία. Έπρεπε να φτωχύνει όλη της την ικανότητα και τα βοηθήματα, έπρεπε δηλαδή να διώξει τη μούσα και να μείνει μόνη για να μπορέσει να 'ρθει το ντουέντε, να παλέψει στήθος με στήθος, ελεύθερη μαζί του. Και πως τραγούδησε! Τώρα καιγόταν ολόκληρη, η φωνή της είχε γίνει ένα σιντριβάνι από αίμα που σου 'κοβε την ανάσα με τον πόνο και την αλήθεια της κι άνοιγε σαν το δεκαδάκτυλο χέρι που σχηματίζουν τα καρφωμένα μα γεμάτα θύελλα πόδια ενός Χριστού φτιαγμένου από τον Χουάν ντε Χούνι.

Ο ερχομός του ντουέντε προϋποθέτει πάντοτε μια ριζική αλλαγή όλων των μορφών που στηρίζονται σε παλιές βάσεις. Φέρνει μαζί του ένα συναίσθημα φρεσκάδας εντελώς πρωτόγνωρο έτσι όπως μοιάζει με καινούργιο τριαντάφυλλο, με θαύμα, γεννώντας στο τέλος ένα σχεδόν θρησκευτικό ενθουσιασμό.
Σ' όλους τους αραβικούς χορούς και τ' αραβικά τραγούδια η παρουσία του ντουέντε γίνεται δεκτή με κραυγές: "Αλά! Αλά!", "Θεέ! Θεέ!", που δε διαφέρει πολύ από το Ολέ της ταυρομαχίας. Και στα τραγούδια της Βόρειας Ισπανίας η εμφάνιση του ντουέντε χαιρετίζεται πάντα με την κραυγή "Βίβα Ντίος!", "Ζήτω ο Θεός!", μια βαθιά ανθρώπινη και τρυφερή κραυγή επικοινωνίας με το Θεό μέσα απ' τις πέντε αισθήσεις με τη βοήθεια του ντουέντε, που συγκλονίζει τη φωνή και το σώμα του χορευτή, μια αληθινή και ποιητική φυγή απ' αυτόν τον κόσμο, το ίδιο αγνή με κείνη που ορθώνει μέσα απ' τους επτά του κήπους ο ανεπανάληπτος σχεδόν ποιητής του δέκατου έβδομου αιώνα Πέντρο Σότο ντε Ροχάζ κι ο 'Αγιος Ιωάννης της Κλίμακος στην ταραγμένη σκάλα του θρήνου του.

Είναι λοιπόν φυσικό, σα φτάσει αυτή η φυγή, να νιώσουν όλοι την επίδραση της - οι μυημένοι που ξέρουν πως το στυλ μπορεί να κατακτήσει και το φθηνότερο υλικό, μα κι οι άλλοι, οι αμύητοι, που νιώθουν μια απροσδιόριστη αλλά πέρα για πέρα αυθεντική συγκίνηση. Πριν από μερικά χρόνια σ' ένα χορό στο Χερέθ ντε λα Φροντέρα, μια γριά ογδόντα χρονών νίκησε πανέμορφες γυναίκες και κορίτσια με μέσες σα νερό, υψώνοντας απλώς τα χέρια, ρίχνοντας πίσω το κεφάλι και κτυπώντας τα πόδια στα σανίδια. Ανάμεσα σε μούσες κι αγγέλους, ανάμεσα σε καλλονές κορμιού και καλλονές χαμόγελου, το ετοιμοθάνατο ντουέντε, σέρνοντας τα φτερά του τα φτιαγμένα από σκουριασμένα μαχαίρια, δε γινόταν παρά να νικήσει -και νίκησε.

  Όλες οι Τέχνες μπορούν να 'χουν ντουέντε, το πεδίο όμως είναι πιο πλούσιο στη μουσική, στο χορό και στην ποίηση που απαγγέλλεται, γιατί απαιτούν για ερμηνευτή ένα σώμα ζωντανό -είναι μορφές που γεννιούνται και πεθαίνουν ακατάπαυστα και καθορίζονται από ένα ακριβές παρόν. Συχνά, το ντουέντε του συνθέτη περνάει στον ερμηνευτή. Κι αξίζει να σημειωθεί πως ακόμα κι αν ο συνθέτης ή ο ποιητής είναι ψεύτικος, το ντουέντε του ερμηνευτή μπορεί να δημιουργήσει ένα καινούργιο θαύμα που πολύ λίγο να μοιάζει με το αρχικό δημιούργημα. Τέτοια υπήρξε η περίπτωση της Ελεονόρα Ντούζε, που ξέθαβε αποτυχίες για να τις κάνει επιτυχίες, χάρη σ' αυτό που κείνη τους έδινε. Ή του Παγκανίνι που σύμφωνα με τον Γκαίτε μπορούσε να συνθέσει μελωδίες από εντελώς απλοϊκούς σκοπούς και του απολαυστικού εκείνου κοριτσιού στο Πουέρτο ντε Σάντα Μαρία που το είδα κάποτε να τραγουδάει και να χορεύει εκείνο το τρομερό ιταλικό τραγούδι "Ώ! Μαρί!" με τέτοιο ρυθμό, τέτοιες παύσεις και τέτοιο νόημα, που κατάφερε από το φτηνό τραγούδι να φτιάξει ένα ολόρθο σκληρό φίδι από χρυσάφι. Σ' όλες αυτές τις περιπτώσεις, ο ερμηνευτής ξανάπλαθε την αρχική δημιουργία: αίμα ζεστό και καλλιτεχνική μεγαλοφυία ζωντάνευαν σώματα πεθαμένα, άδεια από έκφραση.

Όλες οι Τέχνες κι όλες οι χώρες είναι ικανές για ντουέντε, για μούσα ή για άγγελο. Η Γερμανία, έξω, από λίγες εξαιρέσεις, κυβερνιέται από τη μούσα. Η Ιταλία έχει μονίμως έναν άγγελο. Η Ισπανία καίγεται αδιάκοπα απ' το ντουέντε! Γιατί είναι μια χώρα αρχαίας μουσικής κι αρχαίου χορού, όπου το ντουέντε στίβει λεμόνια από ξημέρωμα. Μια χώρα θανάτου, μια χώρα ανοιχτή στο θάνατο. Σε κάθε χώρα, ο θάνατος είναι ένα τέλος. Φτάνει, και τα παραθυρόφυλλα κλείνουν. Όχι στην Ισπανία. Στην Ισπανία ανοίγουν. Πολλοί Ισπανοί ζουν ανάμεσα σε τέσσερις τοίχους ως τη μέρα που θα πεθάνουν και τότε τους βγάζουν έξω στον ήλιο. Σε καμιά άλλη χώρα ο πεθαμένος δεν είναι πιο ζωντανός απ' την Ισπανία. Το προφίλ του κόβει σα κόψη ξυραφιού. Τα αστεία γύρω από το θάνατο και μαζί κι η σιωπηλή τους ενατένιση είναι πράγματα γνωστά στους Ισπανούς. Απ' το "Όνειρο Των Νεκροκεφαλών" του Κεβέδο μέχρι το "Σάπισμα Του Επισκόπου" του Βάλντες Λεόλ, κι από τη Μπαρμπέλα του δέκατου έβδομου αιώνα που πέθανε την ώρα της γέννας στη δημοσιά λέγοντας:

Το αίμα της μήτρας μου  

Σκεπάζει τώρα τ' άλογο

Τα πέταλα του αλόγου σου

Αστράφτουν φωτιά πίσσας...


ως το παλικάρι απ' τη Σαλαμάνκα που σκοτώθηκε τελευταία από ένα ταύρο φωνάζοντας την ώρα που πέθαινε:

Φίλοι πεθαίνω!

Φίλοι την έχω άσκημα!

Τρία μαντίλια

Γέμισαν τα σπλάχνα μου,

Κι αυτό εδώ είν' το τέταρτο...

απλώνεται ένας φράκτης από νιτρικά λουλούδια και πίσω του ένας λαός που ατενίζει σκεφτικά το θάνατο. Ένας λαός που στις πιο δύσκολες στιγμές του εμπνέεται από τους στίχους του Ιερεμία και στις πιο λυρικές από μυροφόρα κυπαρίσια. Μα ακόμα, ένας λαός που πιστεύει πως ό,τι έχει μεγαλύτερη σημασία κουβαλάει μέσα του τον αμετάκλητο, μεταλλικό αντίλαλο του θανάτου. Το μαχαίρι κι η ρόδα της άμαξας, το ξυράφι και τ' άγρια γένια των βοσκών, το γυμνό φεγγάρι,η μύγα, τα υγρά ντουλάπια, οι ιερές εικόνες οι σκεπασμένες μ' άσπρη νταντέλλα, ο ασβέστης, η γραμμή των γείσων και των τζαμένιων μπαλκονιών στην Ισπανία κρύβουν μια λεπτή χλόη θανάτου καθώς και φωνές και σύμβολα για το άγρυπνο μυαλό ταράζοντας τη μνήμη μας με τον ασάλευτο αέρα π' αφήνει πίσω του το πέρασμα μας.

Ο δεσμός της Ισπανικής τέχνης με τη γη δεν είναι τυχαίος. Είναι μια τέχνη που πνίγεται στ' αγκάθια και στις πέτρες. Ο θρήνος του Πλεμπέριο και οι χοροί του μεγάλου Χοσέφ Μαρία ντε Βαλντεβιέλσο δεν αποτελούν μεμονωμένα παραδείγματα. Δεν είναι καθόλου σύμπτωση πως απ' όλες τις μπαλάντες της Ευρώπης το ερωτικό αυτό Ισπανικό τραγούδι ξεχωρίζει:


-"
Αν είσαι εσύ η αγαπημένη μου,

Γιατί δε με κοιτάζεις, πες μου;"

-"Κάποτε είχα μάτια να σε δω,

τώρα στη σκιά τα' χω δοσμένα."

-
"Αν είσαι εσύ η αγαπημένη μου,

Τότε γιατί δε με φιλάς, αλήθεια, πες μου!".

-"Κάποτε είχα χείλια για φιλιά,

τώρα στη γη τα' χω χαρίσει."



-
"Αν είσαι εσύ η αγαπημένη μου,

Γιατί δεν μ' αγκαλιάζεις, πες μου !"
-"Κάποτε είχα χέρια για αγκαλιά,

Τώρα σκουλήκια έχουν γεμίσει".


Ούτε απορεί κανείς όταν συναντάει το τραγούδι αυτό στη παλιότερη λυρική ποίηση της Ισπανίας:


Στον κήπο θα πεθάνω

Στο θάμνο της τριανταφυλλιάς θα σκοτωθώ.

Λίγα τριαντάφυλλα πήγα να κόψω

Βρήκα το θάνατο στον κήπο

Μάνα γλυκιά!

Λίγα τριαντάφυλλα πήγα να κόψω

Μάνα γλυκιά!

Βρήκα το θάνατο να περιμένει

Κρυμμένο στην τριανταφυλλιά!

Στον κήπο θα πεθάνω

Στο θάμνο της τριανταφυλλιάς θα σκοτωθώ.



Τα κεφάλια τα παγωμένα στο φως του φεγγαριού που τα ζωγράφισε ο Θουρμπαράν, το κίτρινο του βουτύρου και το κίτρινο του κεραυνού του Ελ Γκρέκο, η πρόζα του Φρά Σιγκουένθα, ολόκληρο το έργο του Γκόγια, η κάμαρα της εκκλησίας στο Εσκοριάλ, όλη η πολύχρωμη γλυπτική της Ισπανίας, η κρύπτη του παλατιού της Οσούνα, "Ο Θάνατος Με Τη Κιθάρα" στο παρεκκλήσι του Μποναβέρντες στη Μεντίνα ντε Ριοσέκο, ολ' αυτά είναι τα καλλιτεχνικά αντίστοιχα των ζωντανών πανομοιότυπων στην καθημερινή ζωή της Ισπανίας, όπως το προσκύνημα στον 'Αγιο Ανδρέα του Τεχίδο όπου οι πεθαμένοι έχουν θέση στην πομπή, τα μοιρολόγια που τραγουδούν στο φως των φαναριών οι γυναίκες της Αστούρια τις νύχτες του Νοέμβρη, ο χορός της Σίβυλλας στις καθεδρικές εκκλησίες του Τολέδο και της Μαγιόρκα, το σκοτεινό θρησκευτικό έργο "Ίν Ρικόρτ" της Τορτόσα, οι αμέτρητες λιτανείες της Μεγάλης Παρασκευής που μαζί με την πολύ σαφή γιορτή της ταυρομαχίας αποτελούν το λαϊκό θρίαμβο του θανάτου στην Ισπανία. Απ' όλες τις χώρες του κόσμου μόνο το Μεξικό μπορεί να παραβγεί την Ισπανία σ' αυτό.

Μόλις η μούσα μυριστεί το θάνατο, κλείνει την πόρτα, υψώνει ένα μνημείο, παρελαύνει μια νεκρώσιμη υδρία ή γράφει με χέρι κέρινο έναν επιτάφιο κι αρχίζει να μαδάει το στεφάνι της σε μια σιωπή που τρεμοσβήνει ανάμεσα σε δυο θλιμμένες αύρες. Κάτω απ' τη ρημαγμένη αψίδα της ωδής δένει με πένθιμα δάκτυλα τα τέλεια λουλούδια που ζωγράφισαν οι Ιταλοί τον δέκατο πέμπτο αιώνα και καλεί τον καθησυχαστικό πετεινό του Λουκρητίου να τρομάξει και να διώξει μακριά ανυποψίαστες σκιές.
Όταν ο άγγελος υποψιαστεί το θάνατο, κάνει ένα αργό κύκλο κι έρχεται και γνέθει με νάρκισσους και παγωμένα δάκρυα το ελεγειακό ποίημα που είδαμε να τρέμει στα χέρια του Κήτς, του Βιγιασαντίνο, του Ερρέρα, του Μπέκερ και του Χουάν Ραμόν Χιμένεθ. Αλλά τι σύγχυση, τι πανικός, αν ο άγγελος νιώσει μια τόση δα αράχνη ν' αγγίζει τα ροδαλά του δάκτυλα!
Το ντουέντε δεν εμφανίζεται καν αν δεν δει κάποια πιθανότητα θανάτου, αν δεν πειστεί πως θα μπαινοβγεί ελεύθερα στο σπίτι του, αν δεν είναι σίγουρο πως θα ταράξει εκείνα τα κλαριά που όλοι κουβαλάμε μέσα μας και που θα μείνουν για πάντα απαρηγόρητα.

Στη σκέψη, στον ήχο και στην κίνηση, το ντουέντε σπρώχνει το δημιουργό σε μιαν αντρίκεια, τίμια πάλη στο χείλος του πηγαδιού. Κι ενώ η μούσα κι ο άγγελος αποσύρονται με το βιολί ή με το διαβήτη τους, το ντουέντε πληγώνει, και στο γιάτρεμα αυτής της πληγής που ποτέ δεν κλείνει, βρίσκεται η ρίζα ό,τι πρωτόγνωρου και θαυμαστού κρύβει το έργο του ανθρώπου. Η μαγική ιδιότητα ενός ποιήματος στηρίζεται στη συνεχή παρουσία του ντουέντε έτσι που εκείνος που το αντικρίζει να βαφτίζεται σε σκοτεινά νερά. Γιατί με το ντουέντε είναι πιο εύκολο να νιώσεις και ν' αγαπήσεις και ξέρεις πως και 'σενα θα σε νιώσουν, πως και συ θ' αγαπηθείς. Κι αυτός ο αγώνας για έκφραση και για την επικοινωνία της έκφρασης φτάνει σε στιγμές που παίρνει στην ποίηση τη μορφή μιας πάλης μέχρι θανάτου.

Ας θυμηθούμε την περίπτωση της Αγίας Τερέζας, της κατ' εξοχήν "φλαμένκα", που είχε το ντουέντε μέσα της, όχι επειδή με τρεις εξαίσιες κινήσεις σταμάτησε έναν άγριο ταύρο, πράγμα που 'γινε, όχι γιατί καυχήθηκε για την ομορφιά της μπρος στον Φρά Χουάν Ντε Λα Μιζέρια. ούτε γιατί χαστούκισε τον απεσταλμένο του Πάπα -αλλά γιατί υπήρξε απ' τους λίγους εκλεκτούς που το ντουέντε (όχι ο άγγελος, ο άγγελος δεν επιτίθεται ποτέ) κάρφωσε μ' ένα βέλος γυρεύοντας να τη σκοτώσει επειδή του 'κλεψε το τελευταίο του μυστικό -τη λεπτή εκείνη γέφυρα που ενώνει τις πέντε αισθήσεις με το κέντρο της ζωής μετουσιωμένο σε γυμνή σάρκα, γυμνό σύννεφο, γυμνή θάλασσα: του Έρωτα πέρα απ' το Χρόνο.

Υπήρξε μια υπέροχη νικήτρια του ντουέντε αντίθετα από τον Φίλιππο της Αυστρίας που κυνηγώντας γεμάτος λαχτάρα τη μούσα και τον άγγελο της θεολογίας, βρέθηκε φυλακισμένος απ' το ντουέντε του ψυχρού πάθους στο παλάτι του Εσκοριάλ όπου η γεωμετρία σκλαβώνει και το όνειρο και το ντουέντε φοράει τη μάσκα της μούσας προς αιώνια τιμωρία του μεγάλου βασιλιά.

Είπαμε πως το ντουέντε γυρεύει την πληγή, το χείλος του γκρεμού κι ότι εμφανίζεται πάντα εκεί που οι μορφές χάνονται η μια μέσα στην άλλη σε μια νοσταλγία βαθύτερη απ' την εξωτερική έκφρασή τους. Στην Ισπανία (όπως και στην Ανατολή, όπου ο χορός είναι εκδήλωση θρησκευτική), το ντουέντε ασκεί απεριόριστη εξουσία πάνω στα σώματα των χορευτών του Καντίθ που ύμνησε ο Μαρτιάλις, στα στήθια των τραγουδιστών που ύμνησε ο Γιουβενάλις και σ' όλη την τελετή της ταυρομαχίας, ενός πράγματι θρησκευτικού δράματος όπου, όπως και στη θεία λειτουργία, λατρεύεται και θυσιάζεται ένας θεός. Είναι σα να συγκεντρώνεται όλος ο δαιμονισμός του κλασικού κόσμου σ' αυτό το τέλειο θέαμα, σύμβολο του πολιτισμού και της μεγάλης ευαισθησίας ενός λαού που ανακάλυψε τον ωραιότερο θυμό, την ωραιότερη μελαγχολία και τον ωραιότερο πόνο του ανθρώπου. Ούτε στον Ισπανικό χορό ούτε στην ταυρομαχία υπάρχει καμιά διασκέδαση. Το ντουέντε φροντίζει να γεννήσει τον πόνο μέσα στο δράμα, ξεκινώντας από ζωντανές μορφές κι ετοιμάζει τη σκάλα της φυγής απ' την πραγματικότητα που μας περιβάλλει.

Το ντουέντε επιδρά πάνω στο σώμα της χορεύτριας όπως ο άνεμος πάνω στην άμμο. Με μαγικές δυνάμεις μεταμορφώνει ένα απλό κορίτσι σε φεγγαρόπληκτη παραλυτική, κάνει ένα τσακισμένο γεροζητιάνο που γυρίζει τις ταβέρνες να κοκκινίζει σαν έφηβος, κρύβει μέσα σε μακριές πλεξίδες το άρωμα του λιμανιού τη νύχτα και κάθε στιγμή εμπνέει στα χέρια κινήσεις που γέννησαν τους χορούς όλων των καιρών.

Μα αξίζει να τονιστεί πως το ντουέντε δεν επαναλαμβάνεται ποτέ, όπως τα σχήματα της θάλασσας δεν επαναλαμβάνονται ποτέ στη θύελλα. Το ντουέντε φτάνει την πιο εντυπωσιακή μορφή του στη ταυρομαχία, γιατί απ' τη μια έχει να παλέψει με το θάνατο που μπορεί να φέρει την καταστροφή κι απ' την άλλη με τη γεωμετρία, με το μέτρο, που αποτελούντη βάση αυτού του θεάματος. Ο ταύρος έχει την τροχιά του, ο ταυρομάχος τη δικιά του κι ανάμεσα στις δυο τροχιές υπάρχει ένα σημείο υπέρτατου κινδύνου όπου βρίσκεται το αποκορύφωμα του τρομερού παιχνιδιού. Είναι δυνατό να οδηγεί η μούσα τη μουλέτα κι ο άγγελος τη μπαντερίγιας και θεωρηθεί καλός ο ταυρομάχος. Μα την ώρα της κάπας, όταν ο ταυρομάχος ειν' ακόμα δυνατός, χωρίς πληγές κι αργότερα, την ώρα του τελικού φόνου, είν' απαραίτητη η βοήθεια του ντουέντε. Ο ταυρομάχος που προκαλεί επιδεικτικά το θάνατο τρομάζοντας το κοινό δεν κάνει ταυρομαχία. Βρίσκεται απλώς στην παράλογη εκείνη κατάσταση του ανθρώπου που παίζει με τη ζωή του. Κι αυτό το κάνει ο καθένας. Ο άλλος, ο ταυρομάχος που τον δαγκώνει το ντουέντε, δίνει ένα τέλειο μάθημα Πυθαγόρειας μουσικής, τόσο τέλειο που ξεχνάμε πως ρίχνει συνέχεια την καρδιά του στα θυμωμένα κέρατα του ταύρου.

Ο Λαγκαρτίχο με το ρωμαϊκό του ντουέντε, ο Χοσελίτο με το εβραϊκό του ντουέντε, ο Μπελμόντε με το μπαρόκ του ντουέντε κι ο Καγκάντσο με το τσιγγάνικό του ντουέντε, από το σούρουπο της αρένας δείχνουν σε ζωγράφους, ποιητές και μουσικούς τα τέσσερα μεγάλα μονοπάτια της Ισπανικής παράδοσης.

Η Ισπανία είναι η μόνη χώρα όπου ο θάνατος υποδέχεται την κάθε άνοιξη με μεγάλες σάλπιγγες κι όπου η τέχνη κυβερνιέται πάντα από ένα οξύτατο ντουέντε που της έχει δώσει τον ξεχωριστό της χαρακτήρα και τη φρεσκάδα της.

Το ντουέντε που για πρώτη φορά στη γλυπτική γεμίζει τα μάγουλα των αγίων του έξοχου του Ματέο ντε Καμποστέλα με κόκκινο αίμα, είναι το ίδιο που κάνει τον 'Αγιο Ιωάννη του Σταυρού να κλαίει με βογκητά και καίει γυμνές νύμφες στα θρησκευτικά σονέτα του Λόπε ντε Βέγκα. Το ντουέντε που ύψωσε τον Πύργο του Σααγκούν και δουλεύει με πύρινα τούβλα στο Καλαταγιούντ και στο Τερουέλ, είναι το ίδιο που ξεσκίζει τα σύννεφα του Ελ Γκρέκο, που πετάει με τις κλωτσιές τους χωροφύλακες που ενοχλούν τον ποιητή Κεβέδο και τα δαιμόνια του Γκόγια. Όταν βρέχει, ξετρυπώνει έναν εμπνευσμένο Βελάσκεθ πίσω απ' τα βασιλικά γκρίζα του. Όταν χιονίζει, πετάει στο δρόμο έναν Ερρέρα ολόγυμνο για ν' αποδείξει πως το κρύο δε σκοτώνει. Όταν ο ήλιος καίει, το ντουέντε σέρνει μέσα στις φλόγες του τον Μπερουγκέτε και τον κάνει ν' ανακαλύψει μια καινούργια διάσταση στη γλυπτική.

Η μούσα του Γκόνγκορα κι ο άγγελος του Γκαρθιλάσο βγάζουν το δάφνινο στεφάνι τους όταν περνάει το ντουέντε του Αγίου Ιωάννη του Σταυρού όταν:

Το πληγωμένο ελάφι

Προβάλλει στο βουνό.

Η μούσα του Γκονθάλο ντε Μπερθέο κι ο άγγελος του Αρχιερέα της Ίτα παραμερίζουν να περάσει ο Χόρχε Μανρίκε σα φτάνει βαριά πληγωμένος στις πύλες του πύργου του Μπελμόντε. Η μούσα του Γκρεγκόριο Ερνάντεθ κι ο άγγελος του Χοσέ ντε Μόρα αποτραβιούνται να κάνουν τόπο στο ντουέντε του Μένα που έρχεται χύνοντας δάκρυα από αίμα. Η μελαγχολική μούσα της Καταλλονίας κι ο μουσκεμένος απ' τη βροχή άγγελος της Γαλικίας πρέπει να σκύψουν ευλαβικά το κεφάλι μπρος στο ντουέντε της Καστίλλης, τόσο ξένο και μακρινό απ' το ζεστό ψωμί και την ήρεμη αγελάδα που βόσκει ξένοιαστη δίπλα σ΄ ένα άπλωμα ξερής γης κι ανεμόδαρτου ουρανού. Το ντουέντε του Κεβέδο και το ντουέντε του Θερβάντες, το ένα με πράσινες φωσφορικές ανεμώνες και το άλλο με γύψινες ανεμώνες του Ρουϊντέρα, στεφανώνουν το βωμό του ντουέντε στην Ισπανία.

Είναι φανερό πως κάθε τέχνη έχει το δικό της ξέχωρο ντουέντε. Όλα όμως ενώνουν τις ρίζες τους στο σημείο όπου προβάλλουν οι "μαύροι ήχοι" του Μανουέλ Τόρρες, ύστατη ύλη, αδέσποτη κι ολότρεμη κοινή βάση του ξύλου, του ήχου, των λέξεων και του μουσαμά -"μαύροι ήχοι" που πίσω τους ανακαλύπτουμε τρυφερά αδερφωμένα, ηφαίστεια, μερμήγκια, ζέφυρους και τη μεγάλη νύχτα να ζώνει σφιχτά στη μέση της το Γαλαξία.

Κυρίες και κύριοι: έστησα τρεις αψίδες και με χέρι αδέξιο τοποθέτησα πάνω τη μούσα, τον άγγελο και το ντουέντε. Η μούσα μένει ακίνητη. Μπορεί αν κρατήσει τον πολύπτυχο χιτώνα της, τα αγελαδίσια μάτια της που ατενίζουν την Πομπηία ή την πλατιά της μύτη με τα τέσσερα πρόσωπα που της έδωσε ο φίλος της ο Πικάσο.

Ο άγγελος μπορεί να ανεμίσει στα μαλλιά που ζωγράφισε ο Αντονέλλο ντί Μεσσίνα ή αν φτερουγίσει στις πτυχές του Λίππι και στο βιολί του Μασσολίνο και του Ρουσσώ.

Μα το ντουέντε; Που είναι το ντουέντε; Μέσα από την άδεια αψίδα υψώνεται ένας άνεμος του νου που πνέει ακατάπαυστα πάνω από τα κεφάλια των νεκρών σε μιαν ατέλειωτη αναζήτηση για καινούργια τοπία κι ανυποψίαστους τόνους. Ένας άνεμος που μυρίζει σάλιο παιδιού, φρεσκοκομμένο χορτάρι και πέπλο μέδουσας αγγέλλοντας το αιώνιο βάπτισμα των νιογέννητων πραγμάτων.

 * cante jondo: βαθύ, μύχιο τραγούδι, το αρχαιότερο λαϊκό, ανδαλουσιανό τραγούδι, το βασικό δηλαδή. 'Αλλα μετεπτυγμένα είδη είναι η siguiriya (σιγκιρίγια), η jeliana (χελιάνα), η copla (κόπλα) κι η martinete (μαρτινέτα), που τραγουδιούνται χωρίς συνοδεία κιθάρας, και: solea (σολεά), η polo (πόλο), η saeta (σαέτα, σαΐτα) κλπ είναι επίσης διάφορες μορφές του που τραγουδιούνται με κιθάρα. Επίσης ταυτόσημο (και κατά τον Λόρκα, εκχυδαϊσμένη μορφή του) είναι: το cante flamenco (κάντε φλαμένκο) με μορφές όπως: οι granadinas (γραναδίνες), τα fantango (φαντάνγκο), οι malaguenas (μαλαγκένιες), οι sevillanas (σεβιλιάνες), οι rondenas (ροντένες) κλπ. Ο Λόρκα μελέτησε πάρα πολύ όλα τούτα τα είδη κι έδωσε πολλές διαλέξεις.

romancero gitano: ρομανθέρο, λέξη μεσαιωνική που σημαίνει τη συστηματική συλλογή μπαλαντών, ορίζεται δε η romanza (ρομάντσα) σαν επικολυρικό ποίημα τραγουδούμενο με συνοδεία κάποιου μουσικού οργάνου. χιτάνο δε, είναι ο τσιγγάνος, το τσιγγάνικο και ribirena (ριμπιρένια) είναι το παρόχθιο τραγούδι.

(από μια διάλεξη του ποιητή για το ντουέντε και τη σημασία του)

Federico Garcia Lorca-"Duende" Εκδ: ΕΣΤΙΑ Αθήνα 1998

μετ.: Ολυμπία Καράγιωργα


Τρίτη 9 Μαρτίου 2010

Existence..

 

Τι όμορφοι άνθρωποι..τι όμορφες αντιδράσεις.. : )

"Well alright, it's ok, we all get to sleep sometimes everyday, i'll just keep it to myself in the sun, in the sun."

Παρασκευή 5 Μαρτίου 2010

Παραμυθάκια..

Καλημέρα και σε εσάς, η σημερινή μέρα φαίνεται ότι θα είναι αρκετά ομιχλώδης εξωτερικά αλλά.. και εσωτερικά.

We are stars colliding, now we crash, like lightening into love.We are stars colliding, now we crash, like lightening into love.We are stars colliding, now we crash, like lightening into love.We are stars colliding, now we crash, like lightening into love.We are stars colliding, now we crash, like lightening into love.We are stars colliding, now we crash, like lightening into love. We are stars colliding, now we crash, like lightening into love.

Πέμπτη 4 Μαρτίου 2010

Pavor Nocturnus

"I woke up it was dark there was no-one in this park at this time, oh why do I keep finding myself here?
 Oh, fight me."

Αυτό το τραγουδάκι μου θύμισε μια νύχτα κάποτε.. είμαστε και συνομήλικες με την Laura οπότε με νιώθει και την νιώθω. : ) Ακούστε και το My Maniac and I επίσης πολύ όμορφο με πολύ ωραίους στίχους..

"He greets me with kisses when good days deceive him and sometimes with scorn and sometimes I believe him.
And sometimes I'm convinced my friends think I am crazy, get scared and call him but he's usually hazy.
By one in the morning day is not ended, by two he is scared and sleep is no friend, and by four he will drink but cannot feel it, sleep will not come because sleep does not will it and I dont believe him.
Morning is mocking me.
Oh the gods that he believes never fail to amaze me.
He believes in the love of his god of all things, but I find him wrapped up in all manner of sins. And I'm sorry young man, I cannot be your friend. I don't believe in a fairytale end. I dont keep my head up all of the time.
I find it dull when my heart meets my mind
Though I hardly know you I think I can tell, these are the reasons I think that we're ill.
I hardly know you I think I can tell, these are the reasons I think that I'm ill.
And the gods that he believes never fail to disappoint me.
 I was just happy, my manic and I"

Η πρώτη ανάρτηση και του Μαρτίου.. άνοιξη..!!! άνθισαν και οι αμυγδαλιές.. αλλά στην καρδιά μας ίσως υπάρχει λίγος χειμώνας ακόμα..σύντομα όμως πιστεύω θα νιώσουμε και την άνοιξη μέσα μας..