Τρίτη 2 Φεβρουαρίου 2010

Chem Lessons: Χημεία και καθημερινότητα στο γκρι γατί :"τρέχει το νερό..."

Σ’ αυτό το εξάμηνο ένα από τα πιο ενδιαφέροντα εργαστήρια που έκανα, ήταν αυτό στην Ποσοτική Ανάλυση όπου μας ζητήθηκε να κάνουμε προσδιορισμό της ολικής σκληρότητας του νερού .Έτσι λοιπόν αποφάσισα να μοιραστώ μαζί σας αυτά που έμαθα και θα σας πω πώς να τα εφαρμόσετε στην καθημερινότητα σας… αν και θα βοηθηθούν περισσότερο αυτοί που πίνουν εμφιαλωμένο νερό διότι το να βρεις πληροφορίες για το πόσιμο είναι δύσκολο ως και ακατόρθωτο…

Τι είναι λοιπόν η σκληρότητα νερού ή αλλιώς τι είναι το μαλακό ή σκληρό νερό…? (μια χημική εισαγωγή προσιτή σε όλους)

Καταρχάς πρέπει να πούμε ότι το νερό περιέχει πάντα διάφορες ιοντικές ουσίες (ιόντα) το θέμα είναι το ποσοστό των ιοντικών αυτών ουσιών που το καθιστούν πόσιμο ή μη. Η σκληρότητα νερού λοιπόν έχει να κάνει με την περιεκτικότητα του νερού που πίνουμε (και όχι μόνο) σε ιόντα ασβεστίου (Ca2+) και ιόντα μαγνησίου (Mg2+). Η σκληρότητα χωρίζεται σε 2 κατηγορίες τη Παροδική και την Μόνιμη. Παροδική σκληρότητα: είναι η σκληρότητα που οφείλεται στο όξινο ανθρακικό ασβέστιο και μαγνήσιο (Ca(HCO3)2 και Mg(HCO3)2 αντίστοιχα). Όπως λέει και το όνομα της είναι παροδική αυτό σημαίνει ότι με κατεργασία μπορεί να εξαλειφθεί και αυτό γίνεται με θέρμανση όπου τα παραπάνω άλατα απομακρύνονται ως ανθρακικό ασβέστιο και μαγνήσιο (CaCO3 και MgCO3). Μόνιμη σκληρότητα: είναι η σκληρότητα που οφείλεται στο θειϊκό μαγνήσιο και ασβέστιο, μόνο που αυτή δεν εξαφανίζεται με θέρμανση… εξ ου και το μόνιμη. Αντίστοιχα λοιπόν μαλακό νερό λέγεται το νερό που περιέχει εν διαλύσει μικρά ποσά αλάτων μαγνησίου και ασβεστίου ενώ σκληρό όταν η περιεκτικότητα σε τέτοια άλατα είναι μεγάλη.

Ετικέτες..

Όλοι πιστεύω έχετε παρατηρήσει τις ετικέτες των εμφιαλωμένων νερών όπου αναγράφονται πληροφορίες σχετικά με την ποσότητα διάφορων ιόντων π.χ. ΝΟ3-, Na+ κ.α. αλλά και το pH και τη σκληρότητα του νερού. Συνήθως η τελευταία εκφράζεται με τον εξής τρόπο: π.χ. «ολική σκληρότητα νερού σε CaCO3: 235 ppm» τι σημαίνει αυτό? Αυτό σημαίνει ότι στο ένα λίτρο νερού περιέχονται 235 mg CaCO3 ή αλλιώς 0,235g CaCO3 (αμερικάνικοι βαθμοί). Στην Ελλάδα εκφράζεται συνήθως μας είπαν τα βιβλία σε γαλλικούς βαθμούς (1mg CaCO3/100 mL νερού) εγώ προσωπικά δεν την έχω δει ποτέ εκφρασμένη έτσι… η ουσία όμως είναι η ίδια: σου δίνει τα g Ca2+ και Mg2+ που βρίσκονται στο νερό όταν όμως η ποσότητα αυτή υπολογιστεί σαν να ήταν υπό μορφή CaCO3 (πολύ σημαντικό!!σου δίνει έμμεσα την ποσότητα των ιόντων). Εμείς όμως τι νερό θέλουμε? Πάντα στο market κοιτάω τις ετικέτες και με κοιτούν περίεργα… λοιπόν… ξέρουμε όλοι ότι το ασβέστιο και το μαγνήσιο είναι απαραίτητα στοιχεία για τον οργανισμό. Ποιος δεν έχει ακούσει ότι το ασβέστιο κάνει καλό στα κόκαλα και ποιόν δεν τον κυνηγούσε η μαμά του μικρό/η να πιεί όλο του/ης το γάλα?? Το ασβέστιο ναι κάνει καλό στα κόκαλα αλλά είναι και σημαντικό για την σωστή λειτουργία της καρδιάς, των μυών και του εγκεφάλου. Το ασβέστιο συνεργάζεται με το μαγνήσιο για σωστή κάρδιο-αγγειακή λειτουργία. Γι’ αυτό και προτιμώ νερό με μεγάλη σκληρότητα το οποίο έχει βρεθεί ότι μειώνει τις καρδιαγγειακές παθήσεις… άλλωστε γενικά η μεγάλες τιμές σκληρότητας δεν επηρεάζουν αρνητικά την υγεία (σε λογικά πλαίσια μιλάμε πάντα εεε).

Αυτά! Πιστεύω να μάθετε κάτι ενδιαφέρον και την επόμενη φορά να ρίξετε μια πιο προσεκτική ματιά στην ετικέτα του νερού.. καλά η σκληρότητα είναι το πιο αθώο..εδώ μιλάμε για μετρήσεις ιόντων εξασθενούς χρωμιού και ιόντων μολύβδου σε πόσιμο νερό πολύ παραπάνω από το επιτρεπτό (αν και για τέτοιες τοξικές ουσίες δεν νομίζω ότι υπάρχει επιτρεπτό όριο). Την επόμενη φορά θα σας μιλήσω για κβαντομηχανική… εξίσωση Schrödinger , αρχή της αβεβαιότητας του Heisenberg … I’m just kidding..!!!! Την επόμενη φορά θα έχει αλκοτέστ.. αλήθεια τι μετράει το αλκοτέστ? ξέρετε?

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου